Zdarzyło się wczoraj: Dyskusje wokół daty powstania klubu
18.03.2025 (16:00) | Jan Pindral_67d83dc03c052.jpg)
fot.: Pioner Wrocław FB
Według niektórych źródeł historycznych i interpretacji Krzysztofa Mielczarka najbardziej znanego i cenionego historyka Śląska Wrocław, dziś przypada 79. rocznica powstania klubu. Skąd wzięła się ta data? Zapraszamy na kolejny tekst z serii "Zdarzyło się wczoraj".
Ustalenie dokładnej daty powstania Śląska Wrocław budzi wiele wątpliwości. Powszechnie przyjmuje się rok 1947, kiedy to dwa wrocławskie kluby – Pionier i Podchorążak – miały się połączyć i kontynuować grę pod nazwą Pionier Wrocław. Jednak brak precyzyjnych zapisów dotyczących tego wydarzenia komplikuje sprawę. Według niektórych źródeł prasowych fuzja tych klubów miała nastąpić dopiero w sezonie 1948/49.
fot. Muzeum Śląska Wrocław
Rodzi się więc pytanie, czy właściwą datą powstania Śląska Wrocław nie powinien być 18 marca 1946 roku – dzień założenia Pioniera. Wiadomo, że Pionier grał już w sezonie 1946/47 w B-Klasie. Oprócz sekcji piłkarskiej powstały hokeja, boksu i wioślarstwa.
W 1967 roku klub obchodził swoje 20-lecie, organizując uroczystości rocznicowe. Wówczas pojawiły się pamiątkowe proporczyki, programy meczowe, odznaki, a nawet sztandar. PZPN wręczył klubowi puchar z okazji jubileuszu. Jednak dziesięć lat wcześniej, w 1957 roku, nie odnotowano żadnych obchodów 10-lecia klubu, co budzi dodatkowe wątpliwości. Co więcej, nikt w klubie nie potrafił wówczas jednoznacznie uargumentować, dlaczego za rok powstania przyjęto 1947.
fot. Muzeum Śląska Wrocław
Dopiero w latach 80. nasiliła się narracja, że Śląsk Wrocław narodził się w wyniku połączenia Pioniera i Podchorążaka w 1947 roku. W rzeczywistości jednak ta teza może nie być zgodna z faktami. Jednym z największych zwolenników teorii powstania klubu 18 marca 1946 roku jest Krzysztof Mielczarek – historyk i współautor muzeum Śląska Wrocław. W rozmowie z Gazetą Wrocławską podkreślił, że to właśnie ta data powinna być uznawana za rzeczywisty początek istnienia klubu:
- Zwykło się uważać, że Śląsk jest protoplastą dwóch klubów wojskowych, które funkcjonowały w mieście zaraz po wojnie, czyli Pioniera i Podchorążaka. Sportowcy Pioniera przybyli do Wrocławia z Przemyśla i na mapie sportowej miasta działał już w 1946 roku. W sezonie 1946/47 wystartował w rozgrywkach B klasy. Jest mnóstwo dowodów, że Pionier działał już w 1946 roku. Są relacje prasowe, czy nawet plakaty zapraszające na mecze. Do połączenia tych dwóch klubów jednak doszło w kwietniu 1949 roku i powstała wówczas Legia. W latach 80-tych stworzono narrację, że Śląsk utworzono właśnie z połączenia Pioniera i Podchorążaka. Do tej fuzji miało niby dojść w 1947 roku. To nie jest jednak prawda
- mówi Krzysztof Mielczarek.
Jeżeli jednak przyjmiemy, iż Śląsk powstał w 1947 roku to rozpoczął swoją historię jako beniaminek A-Klasy, ówcześnie najwyższej ligi regionalnej. Jednak z powodu różnych problemów na swój inauguracyjny mecz musiał czekać aż do 5 października 1948 roku. Tego dnia o godzinie 13 zmierzył się z Promieniem Żary, odnosząc zwycięstwo 2:1. Największym sukcesem tego sezonu było jednak sensacyjne zwycięstwo w derbach z wyżej notowanym IKS-em 3:2. Skład Pioniera był niestabilny – drużynę tworzyli głównie piłkarze odbywający służbę wojskową, którzy nie wiązali swojej przyszłości z Wrocławiem. Ostatecznie zespół zajął piąte miejsce, które nie miało większego znaczenia sportowego.
fot. Muzeum Śląska Wrocław
Pierwszym oficjalnym sezonem Legii Wrocław był sezon 1948/49, kiedy to – według doniesień dolnośląskiej prasy – w drugiej połowie kwietnia Pionier połączył się z Podchorążakiem i zmienił nazwę. W pierwszym meczu pod nowym szyldem Legioniści przegrali w Wałbrzychu z Lnem 2:4. Całą kampanię wojskowi spisywali się bardzo słabo i tylko dzięki wycofaniu się rezerw świdnickiej Polonii uniknęli ostatniego miejsca w tabeli.
Nazwa Legia Wrocław nie obowiązywała długo – już po dwóch latach zdecydowano o jej zmianie na Okręgowy Wojskowy Klub Sportowy. Pod tą nazwą klub funkcjonował aż do 1954 roku, kiedy to, na mocy rozporządzenia Ministerstwa Obrony, został rozwiązany wraz ze wszystkimi wojskowymi klubami sportowymi, z wyjątkiem CWKS Warszawa (dzisiejszej Legii Warszawa).
Wojskowi powrócili rok później jako CWKS Wrocław (Centralny Wojskowy Klub Sportowy). Była to praktycznie nowa drużyna, do której sprowadzono wiele gwiazd, w tym Norberta Bochenka, dwukrotnego mistrza Polski z Ruchem Chorzów. Zespół zaprezentował się z bardzo dobrej strony i ostatecznie zakończył sezon na 4. miejscu.
W 1957 roku doszło do ostatniej i najważniejszej zmiany nazwy klubu. W lipcu, podczas walnego zebrania CWKS Wrocław w ówczesnym Domu Oficera przy ulicy Pretficza, zdecydowano o nadaniu klubowi nowej nazwy – WKS Śląsk. Co ciekawe, poważnie rozważano także inne propozycje, takie jak Wrocławianka czy Zawisza. Pojawił się również pomysł powrotu do pierwotnej nazwy klubu – Pionier.
Pierwszy mecz pod nową nazwą Śląsk rozegrał 11 sierpnia 1957 roku w Chodakowie przeciwko miejscowej Bzurze. Spotkanie było prawdziwym popisem Mieczysława Jureckiego – kapitan wojskowych zdobył hat-tricka, a po jednym golu dołożyli Jerzy Zaczek oraz Józef Pohl, dzięki czemu Śląsk rozgromił gospodarzy aż 5:0. Śląsk ostatecznie zakończył sezon na 2. miejscu, za Polonią Bydgoszcz, która awansowało do I ligi.